Ăn chay là để nuôi dưỡng lòng từ bi đối với động vật, chúng sanh và cũng là để giảm bớt nghiệp sát sinh của chính người ăn chay. Ăn chay giờ đây không chỉ là cách ăn uống của những người theo đạo Phật chính thống mà còn là cách ăn kiêng được nhiều người áp dụng.
Tuy nhiên, có nhiều hình thức ăn chay khác nhau và không phải ai cũng có thể ăn chay lâu dài. Vậy theo đạo Phật thì nên ăn chay những ngày nào trong tháng?
Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc ấy cho bạn. Giúp bạn biết được những ngày nên ăn chay và làm mâm chay cúng.
Nên ăn chay những ngày nào?
Theo đạo Phật, có hai hình thức ăn chay chính là ăn chay kỳ và ăn chay trường. Trong đó:
- Ăn chay kỳ là ăn chay định kỳ, gián đoạn theo những ngày ăn nhất định tùy theo nhu cầu và điều kiện của mỗi người. Ăn chay được chia thành các mốc thời gian ăn chay với thời gian bằng nhau và hợp lý.
- Ăn chay trường là hình thức ăn chay kéo dài liên tục không gián đoạn trong thời gian dài như 1 năm, 3 năm hay cả đời.
Vậy với những loại ăn chay như vậy thì nên ăn chay vào những ngày nào?
Ăn chay kỳ
Ăn chay kỳ có tính linh hoạt hơn ăn chay trường. Trong tháng, những ngày ăn chay được phép xen kẽ với những ngày ăn mặn. Phương pháp này thường được nhiều người mới bắt đầu ăn chay lựa chọn trước khi chuyển sang chế độ ăn chay trường. Vậy bạn nên ăn chay những ngày nào trong tháng để thực hiện chế độ ăn này?
Số ngày ăn chay trong 1 tháng không được Phật giáo quy định tín đồ phải tuân theo mà chọn những ngày ăn chay trong những tháng quan trọng như ngày rằm, mồng một, lễ Vu Lan, ngày vía của Bồ tát, …
Bạn hoàn toàn có thể lựa chọn ăn chay vào bất kỳ ngày nào trong tháng phù hợp với mình dựa trên các chế độ ăn chay sau:
- Thập trai: chọn 10 ngày ăn chay trong tháng:mùng 1, mùng 8, ngày 14 – 15, ngày 18, ngày 23 – 24, ngày 27 – 28 – 29 hoặc 28 – 29 – 30 âm lịch.
- Lục trai: ăn chay 6 ngày trong tháng: ngày mồng 8, ngày 14, ngày 15, ngày 23, ngày 29 và ngày 30.
- Tứ trai: chọn 4 ngày ăn chay trong tháng là mùng 1, ngày 14 – 15 âm lịch và ngày cuối tháng 29 hoặc 30 âm lịch.
- Nhị trai: là chế độ ăn chay vào mùng 1 và ngày rằm.
- Chế độ ăn tam ngoại trai: đây là chế độ ăn chay liên tục trong 1 tháng, 3 lần trong 1 năm vào tháng 1, tháng 5 và tháng 9 âm lịch.
Ăn chay Trường
Ăn chay trường có nghĩa là ăn chay liên tục trong thời gian dài. Vì vậy, những người theo chế độ này cần áp dụng thực đơn chay vào tất cả các ngày trong tháng, tất cả các tháng trong năm và liên tục trong nhiều năm.
Tuy nhiên, ăn chay không có nghĩa là bạn chỉ được sử dụng thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật. Mà bạn có thể lựa chọn giữa chế độ ăn chay thuần chay, ăn chay với trứng, không sữa và ăn chay trứng. Bạn có thể tham khảo chi tiết bài viết: Ăn chay có được ăn trứng không? – Giải đáp chi tiết
Ăn chay càng nhiều càng phước
Nếu bạn có thể ăn chay bất kỳ ngày nào trong tuần và thể hiện lòng từ bi đối với con người và động vật. Những ngày đó sẽ trở nên tốt đẹp và quý giá.
Ăn chay như là một pháp môn tu đầu tiên. Vì vậy, ăn chay là để khuyến khích các Phật tử hạn chế nghiệp sát sinh và trau dồi lòng từ bi vốn có trong mình.
Do đó, trong những ngày đầu tu hành theo Phật giáo. Các nhà sư Đại thừa đã chọn các ngày trong tháng như mùng 1, 8, 14, 15, 18, 23, 24, 28, 29, 30 để ăn chay.
Khi Đức Phật còn tại thế, có truyền thống cả Nam tông lẫn Bắc tông, cứ vào ngày 1 và 15 tháng Giêng âm lịch, chư Tăng đều tề tựu về một tịnh thất gần đó để kiểm thảo, nhắc nhở lẫn nhau.
Và từ đó đến nay, hai ngày này có ý nghĩa quan trọng trong đạo Phật không chỉ đối với người xuất gia mà còn đối với người tại gia.
Tại sao đức Phật chọn mùng 1 và 15 âm lịch
Theo thầy Thích Giác Hoàng, việc thành lập truyền thống tụng giới của Tăng đoàn là vì nhu cầu chung. Đức Phật không bao giờ đặt ra luật lệ hay giới luật để tổ chức Tăng đoàn cho đến khi sự kiện đó xảy ra.
Ngày vía Bồ tát cũng tương tự, không phải do Đức Phật tự đặt ra, mà là do vua Bimbisāra bảo Đức Phật chọn ngày truyền thống của tổ tiên. Từ đó, họ tụ tập vào các ngày 8, 14, 15, 23, 29, 30 tại một nơi để rao giảng cho các tín đồ.
Đó là lý do tại sao Phật giáo có ngày họp vào ngày 14 hoặc 15, cũng như ngày 30 vào cuối tháng hoặc đầu tháng (âm lịch) hàng tháng, tất nhiên các nhà sư sẽ ăn chay vào những ngày này.
Vì sao nên ăn chay theo khoa học?
Từ thời nguyên thủy, con người đã là một sinh vật ăn trái cây, rễ, lá, củ và thân cây, tức là ăn chay thay vì ăn mặn. Bộ răng của con người không phải là bộ răng ăn thịt, tức là không có răng nanh nhọn và dài. Con người và động vật ăn cỏ có hệ tiêu hóa dài gấp 12 lần chiều dài cơ thể, vì vậy chúng ta mất nhiều thời gian hơn để tiêu hóa và bài tiết.
Trong khi động vật ăn thịt có hai ruột, ruột non rất ngắn và ruột già rất thẳng và nhẵn. Vì vậy, con người chúng ta ăn chay cảm thấy nhẹ bụng và ngược lại, nếu ăn mặn thì cảm thấy nặng nề, khó chịu và buồn ngủ.
Bên cạnh đó, các nghiên cứu khoa học và thống kê y học đã khẳng định người ăn chay có sức khỏe tốt hơn. Hạn chế các bệnh tim mạch, ung thư… Ăn chay góp phần hạn chế sự phá hoại môi trường.
Người biết ăn chay đúng cách cũng có thể có cho mình một sức khỏe rất tốt và tuổi thọ cao hơn.
