Theo một thống kê trên thế giới cho biết Ấn Độ là quốc gia có tỉ lệ người ăn chay cao nhất, có khoảng 30-40% dân số ở Ấn Độ ăn chay. Và Việt Nam cũng đang dần có xu hướng lựa chọn những món chay tốt cho sức khoẻ cũng như thân thiện với môi trường hơn. Ăn chay không chỉ việc ăn làm sao để có một sức khỏe tốt mà ăn chay còn để cải thiện chính tâm thức của bản thân, giúp cho an bình hơn. Vậy bạn đã biết cách ăn chay đúng cách theo đạo phật chưa? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn.
Ăn chay là gì?
Ăn chay là chế độ ăn uống loại bỏ hết tất cả thực phẩm được làm từ động vật. Nói chính xác hơn là những loại thịt như thịt đỏ, thịt gia cầm, hải sản, các loại côn trùng,… Những người ăn theo chế độ này thường chỉ ăn những loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật. Chẳng hạn như trái cây, rau quả, ngũ cốc, các loại hạt, đậu hũ…
Vậy ăn chay đúng cách theo đạo phật như thế nào?
Theo đạo Phật sẽ có hai phương thức ăn chay là ăn chay trường và chay kỳ. Đối với việc ăn chay trường là thường là tự nguyện suốt đời chỉ dùng các chất thanh đạm, không thọ dụng đến đồ huyết nhục. Còn ăn chay kỳ thì sẽ ăn theo những ngày trong tháng hay trong năm.
Người theo Phật giáo Nam tông thường vẫn ăn thịt động vật nhưng sẽ ăn chay tuân theo một nguyên tắc Ngũ tịnh nhục:
- Không nhìn thấy người giết thịt
- Không lắng nghe tiếng kêu khóc của những con vật bị giết
- Không chủ đích giết để cho mình ăn
- Con vật tự chết
- Thịt những con thú khác ăn còn thừa.
Còn người Phật giáo Bắc tông ăn chay thường sẽ khắt khe hơn, nhưng lại ăn rất nhiều, ăn đến hai hay ba bữa và có khi sẽ ăn rất cầu kỳ, bắt chước với các món ăn bằng thịt cá của thế tục, đôi khi nhìn giống như đúc, và về mùi vị cũng sẽ giống như các món mặn.
Đó cũng có thể là một cách nhằm đánh lừa tâm thức của mình, nuôi nấng sự thèm khát và bám víu ở trong bản thân. Chính vì thế những người tu hành cho dù là những người xuất gia hay thế tục cũng đều phải thật cảnh giác trong những hành động của chính mình.
Lợi ích của ăn chay trong Phật giáo
Giúp kéo dài được tuổi thọ
Theo một nghiên cứu gần đây cho biết rằng việc ăn chay sẽ giúp tuổi thọ chúng ta kéo dài hơn 7 năm, và những người ăn chay thường sống thọ hơn người ăn mặn đến khoảng 15 năm.
Cùng với kết quả này, một tổ chức sức khoẻ ở Trung quốc đã kết luận rằng cứ một người Trung quốc ít ăn thịt cũng như mỡ động vật thì giảm được nguy cơ mắc bệnh ung thư, bệnh tim mạch hay những biến chứng mãn tính.
Ăn chay giúp bảo vệ được trái tim
Bệnh tim mạch (cardiovascular disease) vẫn là một trong những căn bệnh hiểm nghèo đang hoành hành và lấy đi mạng sống của hàng loạt bệnh nhân trên thế giới. Tổ chức Tiêu chuẩn ăn uống ở Mỹ đã cảnh báo nghiêm trọng về những bữa ăn chứa nhiều lượng mỡ bão hoà và cholesterol từ thịt và sữa.
Thay vào đó hằng ngày chúng ta cần phải tăng cường thêm thực phẩm rau quả tươi. Thực tế ở trong cơ thể của người ăn chay thì hàm lượng cholesterol sẽ ít hơn người ăn mặn 14%.
Ăn chay sẽ giúp bạn cân bằng được trọng lượng cơ thể
Người ăn chay sẽ luôn gọn gàng hơn so với những người ăn mặn, khi ăn chay trọng lượng cơ thể của chúng ta sẽ được giữ một cách lâu dài. Cũng nhờ rau quả có ít chất béo và calogy nên người ăn chay sẽ tránh được các bệnh về béo phì, bệnh tim mạch, bệnh huyết áp và tiểu đường.
Ăn chay giúp nhuận trường
Ăn nhiều rau quả đồng nghĩa là chúng ta đảm bảo được lượng chất xơ cung cấp vào trong cơ thể giúp cho quá trình tiêu hóa và bài tiết diễn ra tốt hơn. Thịt cá thường không có chất xơ.
Những kết quả nghiên cứu cho hay rằng người ăn chay kết hợp cùng với nhiều loại rau quả thì giảm được 42% nguy cơ bệnh viêm túi thừa (diverticulity). Còn người ăn ít chất xơ thì sẽ có khuynh hướng mắc táo bón, xuất huyết và dẫn đến co giật.
Ăn chay giúp điều hòa thân nhiệt
Rau cải, ngũ cốc và các loại đậu thường chứa nhiều chất phytoestrogen, nó được xem là một loại hormone làm cân bằng dao động sinh lý trong cơ thể, thế nên những phụ nữ ăn chay thì vào trong thời kỳ mãn kinh sẽ ít bị mất ngủ, nóng nảy, mệt mỏi hay dao động tâm lý, tăng cân và suy nhược cơ thể.
Hướng dẫn cách ăn chay đúng
Dù ăn chay trường hay ăn chay kỳ thì cũng không quá nên kiêng khem, phải đảm bảo cung cấp được các chất dinh dưỡng để giúp cho cơ thể được phát triển khỏe mạnh. Khi ăn chay, thì bạn nên lưu ý và bổ sung đầy đủ những nhóm thực phẩm sau đây.
- Protein: Trứng, sữa cũng như các chế phẩm được từ sữa như sữa chua, phô mai là một trong những nguồn cung cấp protein phổ biến. Ngoài ra còn có cả các loại ngũ cốc, đậu khác.
- Sắt: Bổ sung chất sắt từ những loại thực phẩm như: trứng, ngũ cốc, đậu phụ, bánh mì, rau xanh, bơ đậu phộng…
Vitamin B12: Vitamin B12 thường chỉ có ở trong các loại thịt cá, hay trong một số thực phẩm ăn chay chỉ có ở trứng và sữa chứa một hàm lượng vitamin nên bạn cần bổ sung một cách thường xuyên. - Axit béo Omega-3: Axit béo Omega-3 thường có chứa ở trong hạt lanh và quả óc chó.
Kết luận
Tóm lại, việc ăn chay đúng cách theo đạo Phật không chỉ bảo vệ đươc sức khỏe của bạn và đồng thời cũng là để thực hành giáo pháp, giữ gìn được giới luật và trưởng dưỡng cho tâm từ bi bình đẳng. Nhưng bạn cũng nên lựa chọn những thực phẩm rõ nguồn gốc để đảm bảo an toàn hơn. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn biết được ăn chay đúng cách theo đạo Phật là như thế nào, chúc cho bạn thực hiện việc ăn chay một cách đúng đắn như mong muốn của mình.
Các câu hỏi thường gặp
Phật giáo Nam tông có ăn chay không?
Ăn chay hay ăn mặn ở trong giới luật Phật giáo không quy định, bởi thực tế từ xưa đến nay các vị sư tu theo Phật giáo Nam tông vẫn sẽ ăn mặn, do các vị sư tu theo hệ phái này phải giữ nguyên truyền thống từ khi Đức Phật còn tại thế.
Nguyên tắc Ngũ tịnh nhục là gì?
Không nhìn thấy người giế.t thịt
Không lắng nghe tiếng kêu khóc của những con vật bị giế.t
Không chủ đích giế.t để cho mình ăn
Con vật tự chế.t
Thịt những con thú khác ăn còn thừa.
Nên bổ sung các chất nào khi ăn chay?
Protein
Sắt
Vitamin B12
Axit béo omega-3